Warunki pracy na obszasze Beskidów w Polsce

EURES-T Beskydy po stronie polskiej obejmuje cześć województwa śląskiego i część województwa opolskiego. Województwo śląskie zajmuje powierzchnię 12 334 km2 wchodzący w skład partnerstwa, czyli 3 146,91 km2), co stanowi 3,9% powierzchni Polski. Łączna długość granic województwa wynosi 957 km, z czego południową granicę stanowi granica państwa z Republiką Czeską o długości 141 km i Republiką Słowacką o długości 85 km. Pod względem administracyjnym województwo śląskie dzieli się na 36 powiatów, w tym 19 powiatów grodzkich (miast na prawach powiatów) i 17 powiatów ziemskich. Partnerstwo EURES-T Beskydy obejmuje swoim zasięgiem następujące powiaty: cieszyński, bielski, żywiecki, wodzisławski, raciborski oraz miasta Bielsko – Biała i Jastrzębie Zdrój. W Województwie śląskim wg stanu na 30.06.2014r. mieszkało 4,59 mln osób, co stanowiło 12% ludności kraju (w tym 835 980 osób na obszarze objętym Partnerstwem). Województwo śląskie jest drugim najludniejszym (po województwie mazowieckim) województwem w Polsce.

http://pl.wikipedia.org/wiki/Wojew%C3%B3dztwo_%C5%9Bl%C4%85skie

Województwo opolskie jest położone w południowo-zachodnim regionie Polski i graniczy z Czechami. Obejmuje obszar 9 412 km2 który zamieszkuje około 1,002 mln osób (co stanowi około 2,7 % ludności kraju). Region objęty Partnerstwem obejmuje 2 468,13 km2 przez 256 616 osób. (3% powierzchni kraju),

Województwa śląskie i opolskie znajdują się w grupie województw o najgorszej sytuacji demograficzną w Polsce: przyrost naturalny w śląskim wyniósł w 2013r. (– 1,4), w opolskim (–2,0), podczas gdy średnia krajowa w wyniosła -0,5. W województwach śląskim i opolskim mieszka ponad 70% ogółu ludności niepolskiej w kraju. Według danych ze spisu powszechnego w 2001r. w województwie śląskim żyje 20 tys. Niemców (głównie w pow. raciborskim, gliwickim w większych miastach) oraz wielu przedstawicieli innych narodowości (Francuzi, Amerykanie, Ukraińcy, jedyna w Polsce mniejszość czeska i morawska itd.). Na terenie województwa opolskiego najliczniejszą mniejszością narodową jest mniejszość niemiecka, etniczną - romska. Osoby należące do mniejszości niemieckiej mieszkają na terenie 50 gmin województwa opolskiego, w tym w 27 gminach powyżej 20% mieszkańców, zadeklarowało narodowość niemiecką. Według ostatniego Narodowego Spisu Powszechnego spośród osób zamieszkałych w województwie opolskim 106,9 tys. osób zadeklarowało narodowość niemiecką. Według danych szacunkowych województwo opolskie zamieszkuje ok. 2.200 osób pochodzenia romskiego.

1. Charakterystyka rynku pracy

1.1 Stopa bezrobocia

1.2 Wolne miejsca pracy

Liczba ofert pracy zgłoszonych do śląskich urzedów pracy wzrosła z 97 573 w 2012r. do 104 218 w roku 2013. W województwie opolskim w roku 2012 zgłoszono łącznie 29 111 ofert pracy, a w roku 2013: 29 046 ofert. W 2013r. najbardziej poszukiwani byli pracownicy na stanowiska: robotnik gospodarczy, sprzedawca, robotnik placowy, technik prac biurowych, robotnik budowlany, pracownik ochrony fizycznej (województwo opolskie) pracownicy usług i sprzedawcy – 25 398 wolnych miejsc. Duża liczba ofert – 20 982 przeznaczona była dla grupy robotnicy przemysłowi i rzemieślnicy.

1.3 Średnie nominalne wynagrodzenie miesięczne w 2013r.:

Średnie miesięczne wynagrodzenie brutto w województwie śląskim wyniosło 4 151,07 PLN (w sektorze przemysłowym i budownictwa – 4 131,70 PLN W podregionie bielskim (powiaty: bielski, cieszyński, żywiecki, miasto Bielsko – Biała) średnie wynagrodzenie wynosiło 3 536,64 PLN, natomiast w mieście Jastrzębie Zdrój – aż 6 384,43 PLN. W województwie opolskim w 2013 r. średnie miesięczne wynagrodzenie brutto wynosiło 3 351,15 zł (w sektorze przemysłowym i budownictwa – 3 346,16PLN

2. Zasady dostępu polskich i czeskich obywateli do słowackiego rynku pracy

Obywatele Czech i Słowacji mają nieograniczony dostęp do polskiego rynku pracy, mogą korzystać z ofert polskich i czeskich urzędów pracy. Czesi i Słowacy mogą pracować legalnie na równi z obywatelami polskimi, co oznacza brak konieczności uzyskiwania zezwolenia na pracę lub innej rejestracji

3. Sposoby poszukiwania pracy

3.1 Media (krajowe i regionalne)

Informacje o rynku pracy, ofertach, szkoleniach dla bezrobotnych, warsztatach  dla przedsiębiorców zamieszczane są w na stronach internetowych, prasie, radiu i telewizji. W województwie śląskim najwięcej informacji o pracy znaleźć można w Dzienniku Zachodnim (w dodatku Giełda Pracy), w województwie opolskim – w Nowej Trybunie Opolskiej. W ogólnopolskich dziennikach, takich jak Gazeta Wyborcza czy Rzeczpospolita zamieszczane są dodatki tematyczne poświęcone pracy, ze stronami lokalnymi zawierającymi oferty pracy. O pracy też piszą lokalne media, m.in. Nowiny Rybnickie, Kronika Beskidzka, Głos Cieszyński, Tygodnik Prudnicki. Giełdy pracy organizowane są także przez lokalne rozgłośnie- Radio Katowice i Radio eM.

3.2 Publiczne służby zatrudnienia, sieć EURES

Polskie, słowackie i czeskie urzędy pracy w regionie przygranicznym tworzą Partnerstwo EURES-T „Beskydy“, którego misją jest stworzenie wspólnego przygranicznego rynku pracy. Ze strony polskiej do Partnerstwaprzygranicznego włączone są powiatowe urzędy pracy w:

Cieszynie (Plac Wolności 6, Cieszyn 43-400, tel. (33) 8514991)

Bielsku – Białej (ul. Partyzantów 55, 43 – 300 Bielsko – Biała, tel. (33) 496-51-50)

Głubczycach (ul. Pocztowa 6, 48-100 Głubczyce, tel. (77) 485-20-37)

Jastrzębiu Zdroju (ul. Pszczyńska 134, Jastrzębie Zdrój 44-335, tel. (32) 47 14 405)

Nysie (ul. Słowiańska nr 19, 48-300 Nysa, tel. (77) 4489911)

Prudniku (ul. Jagiellońska 21, 48-200 Prudnik, tel. (77) 436 23 04)

Raciborzu (ul. Klasztorna 6, 47-400 Racibórz, tel. (32) 415-45-50)

Wodzisławiu Śląskim (ul. Michalskiego 12, 44-300 Wodzisław Śląski, tel. (32) 459 29 80)

Żywcu (ul. Łączna 28, 34-300 Żywiec, tel. (33) 475 75 00)

W Polsce od 1 maja 2004 roku funkcjonuje sieć EURES. Jej celem jest wspieranie mobilności osób poszukujących pracy na terenie Unii Europejskiej i EOG. Sieć bezpłatnie informuje i doradza - zarówno poszukującym pracy, jak i pracodawcom, oraz udostępnia oferty pracy w Europie. Na obszarze Polski główne zadania EURES w zakresie świadczenia usług informacyjnych i doradczych na rzecz osób poszukujących pracy i pracodawców są realizowane w wojewódzkich urzędach pracy przez doradców EURES i asystentów EURES oraz w każdym powiatowym urzędzie pracy przez pośredników pracy realizujących zadania EURES.

Doradcy EURES w województwie śląskim i opolskim:

Monika Hepner – Jaworska (mhepner@wup-katowice.pl) - Katowice

Aleksandra Kopczyk (akopczyk@wup-katowice.pl) - Katowice

Sebastian Krajewski (eures@wup.opole.pl) - Opole.

3.3 Portale internetowe z ofertami pracy

http://psz.praca.gov.pl/oferty-pracy

http://zielonalinia.gov.pl/

http://www.jobs.pl

http://www.hrk.pl

http://www.jobpilot.pl

http://www.pracuj.pl

http://www.praca.onet.pl

http://www.gazeta.pl/praca

http://www.cvonline.pl

http://www.topjobs.pl

http://www.praca.bielsko.pl/

http://www.radiobielsko.pl/praca/

http://www.mbp.ohp.pl/index.php/default/szukaj

http://www.wup.opole.pl/praca/start.html

3.4 Inne sposoby szukania pracy

W Polsce funkcjonują niepubliczne agencje pośrednictwa pracy. Wszystkie legalnie działające agencje zatrudnienia, tj: agencje prowadzące pośrednictwo pracy na terenie Rzeczpospolitej Polskiej, agencje prowadzące pośrednictwo do pracy za granicą, agencje doradztwa personalnego, agencje pracy tymczasowej, agencje poradnictwa zawodowego powinny posiadać stosowny certyfikat potwierdzający wpis do rejestru agencji zatrudnienia, prowadzonego przez właściwego marszałka województwa. Wykazy takich agencji zatrudnienia znaleźć można się na stronie: www.kraz.praca.gov.pl (klikając na ikonę lupy).

4. Uznawanie kwalifikacji zawodowych, zawody regulowane

Uznawanie kwalifikacji zawodowych, które zostały nabyte w innych państwach UE odbywa się w Polsce w oparciu o:

• sektorowy system uznawania kwalifikacji lub

• ogólny system uznawania kwalifikacji.

4.1. Sektorowy system uznawania kwalifikacji zawodowych to system

automatycznego uznawania kwalifikacji, który obejmuje siedem zawodów regulowanych - lekarz (ogólny i specjalista), lekarz dentysta, farmaceuta, pielęgniarka ogólna, położna, lekarz weterynarz i architekt. Posiadanie przez daną osobę legitymującą się konkretnym tytułem zawodowym (np. lekarz, architekt, położna) dyplomu ujętego w dyrektywie UE jest warunkiem wystarczającym do uznania kwalifikacji i podjęcia zatrudnienia.

4.2. Ogólny system uznawania kwalifikacji zawodowych to system

uznawania kwalifikacji dla tych regulowanych zawodów i działalności, które nie zostały objęte sektorowym systemem uznawania kwalifikacji zawodowych. Nie są one zatem uznawane automatycznie, ale są rozpatrywane indywidualnie przez odpowiednie władze kraju przyjmującego. Jeżeli różnice w zakresie kształcenia w danym zawodzie są znaczące, wówczas organ właściwy może uzależnić uznanie kwalifikacji od spełnienia jednego ze środków wyrównawczych tj. odbycia stażu adaptacyjnego lub zdania egzaminu tzw. testu umiejętności, przy czym w większości przypadków wybór należy do wnioskodawcy. Pod uwagę brane jest także doświadczenie zawodowe osoby ubiegającej się o uznanie kwalifikacji. Obywatel UE, który posiada kwalifikacje zawodowe zdobyte w jednym z krajów UE i pragnie wykonywać swój zawód w Polsce, powinien najpierw sprawdzić, czy jego zawód jest w Polsce zawodem regulowanym (wykaz można znaleźć na stronie internetowej Ministerstwa Nauki i Szkolnictwa

Wyższego: www.nauka.gov.pl; http://ms.gov.pl/pl/deregulacja-dostepu-do-zawodow/). Uznawanie kwalifikacji dla celów zawodowych dotyczy wyłącznie zawodów regulowanych, a więc tych, których wykonywanie uzależnione jestod posiadania określonych kwalifikacji. Jeżeli zawód nie jest regulowany, nie ma potrzeby formalnego uznania posiadanych kwalifikacji, a o ich uznaniu decyduje wyłącznie pracodawca. W Polsce ośrodkiem informacji o uznawaniu kwalifikacji zawodowych uzyskanych w Unii Europejskiej jest:

Ministerstwo Nauki i Szkolnictwa

Wyższego, ul. Wspólna 1/3, 00-529 Warszawa, tel.: +48 22 529 27 18, fax: + 48

22 628 35 34, e-mail: kwalifikacje@mnisw.gov.pl .

1. Umowa o pracę i czas trwania stosunku pracy

Podstawową formą zatrudnienia jest umowa o pracę, która może być zawarta na czas nie określony, na czas określony lub na czas wykonania określonej pracy. Każda z tych umów może być poprzedzona umową o pracę na okres próbny, nie przekraczający 3 miesięcy. Umowa o pracę może być zawarta z osobą, która ukończyła 18 lat. Mogą być także zatrudniane osoby w wieku 16 – 18 lat (młodociani). Najczęściej zawierane są w Polsce umowy o pracę na czas nie określony w pełnym wymiarze czasu pracy. Jednakże w ostatnim czasie coraz częściej są stosowane umowy o pracę na czas określony. Dopuszczalne jest zawarcie tylko dwóch umów między tymi samymi podmiotami, zawarcie kolejnej (trzeciej) umowy między tymi stronami jest równoznaczne w skutkach prawnych z zawarciem umowy na czas nie określony.

Innymi występującymi rodzajami niestandardowych form zatrudnienia są :

- praca w niepełnym wymiarze czasu pracy,

- tzw. outsourcing, czyli realizowane przez zlecanie wykonywania pewnych prac firmom zewnętrznym lub poprzez umowy zlecenia i umowy o dzieło,

- praca tymczasowa, tj. w drodze umowy o pracę zwartą przez pracownika tymczasowego z agencją pracy tymczasowej na podstawie, której wykonuje on pracę na rzecz innego pracodawcy, tzw. pracodawcy użytkownika o charakterze sezonowym, okresowym, doraźnym lub niemożliwym do wykonania przez pracowników pracodawcy użytkownika,

- telepraca czyli praca, która może być wykonywana regularnie poza zakładem pracy, z wykorzystaniem środków komunikacji elektronicznej.

2. Niestandartowe zatrudnienie – umowy o prace wykonywane poza stosunkiem pracy

Do niestandardowych form zatrudnienia w Polsce należą między innymi: umowa zlecenia i umowa o dzieło. Zawierając umowę o dzieło przyjmujący zamówienie zobowiązuje się do wykonania oznaczonego dzieła, a zamawiający do zapłaty wynagrodzenia. Na podstawie umowy zlecenia można powierzyć zleceniobiorcy wykonanie zadania lub czynności, które nie są pracą na rzecz pracodawcy i pod jego kierownictwem. Inne niestandardowe formy zatrudnienia to: „użyczanie pracowników” – polega na udostępnianiu przez agencję pracy tymczasowej, własnego pracownika innemu pracodawcy, telepraca – forma zatrudnienia wykorzystująca technologie telekomunikacyjne i informatyczne, umożliwiająca wykonywanie zadań przez pracownika całkowicie lub częściowo poza siedzibą firmy.

3. Podpisanie umowy o pracę

Umowa o pracę powinna określać strony umowy, rodzaj umowy, datę jej zawarcia oraz warunki pracy i płacy, a w szczególności: rodzaj pracy, miejsce jej wykonywania, wynagrodzenie za pracę odpowiadające rodzajowi pracy (ze wskazaniem składników wynagrodzenia), wymiar czasu pracy, termin rozpoczęcia pracy. Umowę o pracę zawiera się na piśmie. Pracodawca powinien również poinformować pracownika na piśmie, nie później niż w ciągu 7 dni od dnia zawarcia umowy o pracę, o obowiązującej dobowej i tygodniowej normie czasu pracy, częstotliwości wypłaty wynagrodzenia za pracę, urlopie wypoczynkowym oraz długości okresu wypowiedzenia umowy. Zmiana warunków umowy o pracę wymaga formy pisemnej.

4. Rozwiązanie umowy o pracę

Zgodnie z art. 30 Kodeksu pracy umowa o pracę rozwiązuje się: na mocy porozumienia stron, przez oświadczenie jednej ze stron z zachowaniem okresu wypowiedzenia, przez oświadczenie jednej ze stron bez zachowania okresu wypowiedzenia (rozwiązanie umowy o pracę za wypowiedzeniem), z upływem czasu, na który była zawarta, z dniem ukończenia pracy, dla której wykonania była zawarta. Oświadczenie każdej ze stron o wypowiedzeniu lub rozwiązaniu umowy o pracę bez wypowiedzenia powinno nastąpić na piśmie. W oświadczeniu pracodawcy o wypowiedzeniu umowy o pracę zawartej na czas nieokreślony lub o rozwiązaniu umowy o pracę bez wypowiedzenia powinna być wskazana przyczyna uzasadniająca wypowiedzenie lub rozwiązanie umowy. Przy zawieraniu umowy o pracę na czas określony, dłuższy niż 6 miesięcy, strony mogą przewidzieć dopuszczalność wcześniejszego rozwiązania tej umowy za dwutygodniowym wypowiedzeniem.

5. Przepisy dotyczące pracy kobiet

Pracodawca nie może wypowiedzieć ani rozwiązać umowy o pracę w okresie ciąży, a także w okresie urlopu macierzyńskiego pracownicy, chyba że zachodzą przyczyny uzasadniające rozwiązanie umowy wskazane w Kodeksie pracy. Kobiety w ciąży nie wolno zatrudniać w godzinach nadliczbowych ani w porze nocnej. Nie wolno również bez jej zgody delegować jej poza stałe miejsce pracy ani zatrudniać, w tzw. przerywanym systemie czasu pracy.

6. Czas pracy, urlop wypoczynkowy

W Polsce czas pracy nie może przekraczać 8 godzin na dobę i przeciętnie 40 godzin w pięciodniowym tygodniu pracy. W niektórych systemach czasu pracy dobowy wymiar czasu pracy może zostać przedłużony. Tygodniowy czas pracy łącznie z godzinami nadliczbowymi nie może przekraczać przeciętnie 48 godzin w przyjętym okresie rozliczeniowym. Istnieje wymóg zagwarantowania każdemu pracownikowi nieprzerwanego odpoczynku dobowego w wymiarze 11 godzin oraz tygodniowego w wymiarze 35 godzin. Wymiar urlopu wypoczynkowego wynosi 20 dni - jeżeli pracownik jest zatrudniony krócej niż 10 lat lub 26 dni - jeżeli pracownik jest zatrudniony co najmniej 10 lat.

7. Wynagrodzenie.

Wynagrodzenie może składać się z różnych składników: z wynagrodzenia podstawowego, premii, prowizji oraz dodatków - funkcyjnego, za pracę nocną, zmianową, za uciążliwe lub szkodliwe warunki pacy, za staż pracy i innych. Określone ustawowo minimalne wynagrodzenie dla pełnoetatowego pracownika w Polsce w 2014r. roku wynosi 1 680 zł brutto.

7.1 Otwarcie konta w banku

W Polsce obywatel czeski i słowacki może założyć konto w banku. Aby to zrobić musi ukończyć 18 lat i przedstawić dwa dokumenty tożsamości, w tym jeden ze zdjęciem. Każdy bank posiada sieć bankomatów, zwłaszcza w centrach handlowych i centralnych punktach miast.

8. Podatek dochodowy od osób fizycznych

Podatek dochodowy od osób fizycznych mają obowiązek opłacać wszystkie osoby fizyczne osiągające dochód. Opodatkowanie podatkiem dochodowym od osób fizycznych regulują ustawy: ustawa z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawa z 20 listopada 1998 r. o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne.

Nieopodatkowana część zarobku: Roczny dochód nie powodujący obowiązku zapłaty podatku wynosi 3 091 zł

8.1 Rozliczenie podatku dochodowego z pracy wykonywanej przez pracownika przygranicznego

Osoby mające miejsce zamieszkania w Polsce, do których ma zastosowanie zasada tzw. nieograniczonego obowiązku podatkowego, podlegają obowiązkowi podatkowemu od całości swoich dochodów bez względu na miejsce położenia źródeł przychodów. Natomiast, osoby które nie mają miejsca zamieszkania w Polsce, podlegają tzw. ograniczonemu obowiązkowi podatkowemu. Oznacza to, że opodatkowują wyłącznie dochody z pracy wykonywanej na terytorium Polski na podstawie stosunku służbowego lub stosunku pracy, niezależnie od miejsca wypłaty wynagrodzenia, oraz od innych dochodów uzyskiwanych w Polsce. Wynagrodzenie z tytułu pracy za granicą może być opodatkowane zarówno w państwie zamieszkania, jak i w państwie, w którym wykonywano pracę. Podwójnemu opodatkowaniu tego dochodu zapobiega się poprzez zastosowanie właściwej metody unikania podwójnego opodatkowania. W zawartych przez Polskę, Czechy i Słowację umowach występuje metoda określana jako metoda wyłączenia z progresją (podatnik ma obowiązek składania zeznania rocznego, jeżeli w kraju zamieszkania osiągnie dochody podlegające opodatkowaniu. Jeśli pracownik osiąga dochody tylko za granicą, nie ma obowiązku składania zeznania podatkowego w kraju zamieszkania).

9. Powninności zapłacenia z pracowno-prawnego stosunku:

9.1 Ubezpieczenie społeczne:

Składki na ubezpieczenie społeczne odprowadzane są do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych (www.zus.pl). W ramach poszczególnych rodzajów ubezpieczeń społecznych w Polsce, wyróżniamy następujące wysokości składek:

- ubezpieczenie emerytalne - 19,52 % podstawy wymiaru składki;

- ubezpieczenie rentowe - 8 % podstawy wymiaru składki;

- ubezpieczenie chorobowe - 2,45 % podstawy wymiaru składki;

- ubezpieczenie wypadkowe - 0,67 – 3,86 % podstawy wymiaru składki;

- składka na Fundusz Pracy – 2,45 % podstawy wymiaru składki.

Umowa o pracę jest podstawą wymiaru składek na wszystkie cztery ubezpieczenia społeczne. Umowa zlecenia lub umowa prawa cywilnego, co do której stosuje się odpowiednio przepisy o zleceniu podlega obowiązkowo ubezpieczeniu emerytalnemu i rentowemu, a ubezpieczeniu wypadkowemu tylko wtedy, gdy praca wykonywana jest w siedzibie zlecającego. Ubezpieczenie chorobowe jest w tym wypadku dobrowolne i dana osoba może do niego przystąpić dobrowolnie i samodzielnie opłacając zadeklarowaną składkę.

9.2 Ubezpieczenie zdrowotne:

Składka na ubezpieczenie zdrowotne w 2014 r., wynosi 9 %. Obowiązkowym ubezpieczeniem zdrowotnym objęte są osoby:

- pracujące na podstawie umowy o pracę lub umowy zlecenia,

- zarejestrowane w powiatowym urzędzie pracy jako osoby bezrobotne,

- prowadzące działalność gospodarczą.

Obowiązkowe ubezpieczenie zdrowotne nie obejmuje osób, które pracują w oparciu o umowę o dzieło. Pierwsza wizyta w ośrodku zdrowia wiąże się z rejestracją oraz wyborem lekarza pierwszego kontaktu, zwanego inaczej lekarzem podstawowej opieki zdrowotnej. W celu dokonania rejestracji potrzebne są następujące dokumenty: dokument potwierdzający fakt opłacania składki na ubezpieczenie zdrowotne (dokumentem tym może być, na przykład, zaświadczenie od pracodawcy albo dokument z Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, tzw. pasek wynagrodzenia, na którym są wyszczególnione składki) oraz numer PESEL.

9.3 Ubezpieczenie pracowników przygranicznych

Pracownicy transgraniczni objęci są prawodawstwem unijnym w zakresie zabezpieczenia społecznego, tak samo jak inne kategorie osób objęte tymi przepisami. Jednak do świadczeń chorobowych i zasiłków dla bezrobotnychmają zastosowanie szczególne zasady. Dają one prawo do świadczeń chorobowych w kraju stałego zamieszkania albo w kraju zatrudnienia. Pracownik transgraniczny ma prawo do korzystania z opieki zdrowotnej tak w kraju zatrudnienia jak i stałego zamieszkania. W przypadku korzystania z usług lekarza w Polsce należy przedstawić mu Europejską Kartę Ubezpieczenia Zdrowotnego oraz dowód tożsamości.

10. Świadczenie usług przygranicznych

Możliwość czasowego świadczenia usług w Polsce dotyczy podmiotów z państw objętych swobodą świadczenia usług, tj. państw Unii Europejskiej, a także Norwegii, Islandii, Liechtensteinu oraz Szwajcarii. Usługodawcy z w/ w państw, którzy w jednym z tych państw prowadzą działalność gospodarczą, zwolnieni są z obowiązku uzyskania wpisu w polskich rejestrach. Obowiązek wpisu w Ewidencji Działalności Gospodarczej lub KrajowegoRejestru Sądowego dotyczy tylko usługodawcy – obywatela jednego z w/w państw, który nie wykonuje działalności gospodarczej w żadnym z tych państw. Usługodawca taki rejestrowany będzie w Ewidencji Działalności Gospodarczej, którą prowadzi urząd miasta lub gminy, w której dana osoba ma miejsce zamieszkania, a jeżeli usługodawca nie ma miejsca zamieszkania w Polsce (co z reguły będzie miało miejsce), w ewidencji prowadzonej przez gminę, na obszarze której usługi będą głównie świadczone. Usługodawca winien ponadto poinformować Zakład Ubezpieczeń Społecznych o świadczeniu usług transgraniczych przed ich rozpoczęciem.

Więcej informacji:

Pojedynczy punkt kontaktowy - www.eu-go.gov.pl

Enterprise Europe Network - http://www.enterprise.garr.pl/

11. Instytucje i organizacje doradcze dla przedsiębiorców w regionie Partnerstwa EURES – T Beskydy

Beskidzka Izba Rzemiosła i Przedsiębiorczości

43-300 Bielsko – Biała, ul. 3 Maja 13,

tel. + 48 (033) 812 47 75, e-mail: izba_bb@interia.pl

Polsko-Słowacka Izba Przemysłowo-Handlowa

30-074 Kraków, ul. Kazimierza Wielkiego 43/12

tel./fax: + 48 12 633-57-67, office@proslovakia.com.pl ; pl.sk.izba@gmail.com

Akademia Biznesu Polsko-Czeskie Stowarzyszenie Przedsiębiorców

40-074 Katowice, ul. Szeligiewicza 26/12,

tel. +48 32 257 07 47, fax 032 608 56 56, e-mail: biuro@akademiabiznesu.pl

Śląski Zamek Sztuki i Przedsiębiorczości

43 – 400 Cieszyn, ul. Zamkowa 3

tel. 033 8510821, e-mail: info@zamekcieszyn.pl.

Tłumacze przysięgli – język czeski i słowacki:

Lista tłumaczy przysięgłych z języka czeskiego i słowackiego dostępna jest na stronie internetowej Ministerstwa Sprawiedliwości pod adresem http:// tlumacze.ms.gov.pl (należy wybrać województwo i język).

Prawnicy, którzy specjalizują się w prawie handlowym i władają językiemczeskim lub słowackim:

Kancelaria Adwokacka Hajduk I Wspólnicy

Český Těšín PSČ 737 01, Havlíčkova 12,

Tel.: +420 558 711 529, e-mail: hajduk@hajduk.cz

Kancelaria Radcy Prawnego "Traktat" Tomasz Szkaradnik

43-400 Cieszyn, uL. Limanowskiego 3/3

tel: +48 33 488 04 77, e-mail: kancelaria@traktat.pl

1. Pozwolenie na pobyt (procedury, wymagane dokumenty)

Obywatele Republiki Czeskiej i Słowacji podobnie jak wszyscy obywatele UE do wjazdu i pobytu na terenie Rzeczpospolitej Polskiej potrzebują ważnego dokumentu podróży lub innego dokumentu potwierdzającego ich tożsamość i obywatelstwo. Obywatel UE i członek jego rodziny przebywający poza zakładem hotelarskim, zakładem udzielającym pomieszczenia w związku z pracą, nauką, leczeniem się lub wypoczynkiem jest obowiązany zameldować się we właściwym miejscowo urzędzie miasta lub gminy na pobyt czasowy najpóźniej przed upływem czwartej doby licząc od chwili przekroczenia granicy Rzeczypospolitej Polskiej. Jeżeli pobyt na terytorium Polski jest dłuższy niż 3 miesiące to obywatel UE jest obowiązany zarejestrować swój pobyt. Wniosek o zarejestrowanie należy złożyć osobiście do wojewody właściwego ze względu na miejsce pobytu. W urzędzie należy okazać ważny dokument podróży lub inny dokument potwierdzający tożsamość i obywatelstwo. Więcej informacji wraz z wnioskami można uzyskać w Wydziałach Spraw Obywatelskich i Cudzoziemców Śląskiego Urzędu Wojewódzkiego (www.katowice.uw.gov.pl) oraz Opolskiego Urzędu Wojewódzkiego (www.opole.uw.gov.pl).

2. Sytuacja mieszkaniowa

Mieszkanie można wynająć poprzez pośrednictwo wyspecjalizowanych agencji nieruchomości lub we własnym zakresie. Agencje pośrednictwa pobierają opłatę zwykle w wysokości 1 miesięcznego czynszu. Ceny wynajmu zależne są od wielkości miejscowości (im większa miejscowość, tym wyższa cena), standardu, położenia w danej miejscowości, wielkości mieszkania itp. Przykładowo w Bielsku-Białej wynajem 2 pokojowego mieszkania kosztuje od 800 zł do 1500 zł. W skład ceny wchodzi czynsz oraz odstępne dla właściciela mieszkania. Do ceny tej należy doliczyć opłaty za media (prąd, gaz, telefon - średnie opłaty dla takiego mieszkania dla 3 osobowej rodziny to za prąd i gaz łącznie ok. 200 – 300 zł). Bardzo często właściciel mieszkania pobiera kaucję (zwykle w wysokości 1-krotnego czynszu), która podlega zwrotowi w terminie miesiąca od opuszczenia mieszkania. Najprostszym samodzielnym sposobem szukania mieszkania do wynajęcia jest korzystanie z wyszukiwarek internetowych. Innym sposobem jest korzystanie z lokalnych gazet lub lokalnych dodatków wydań gazet ogólnopolskich np. Gazety Wyborczej, Dziennika Polska lub na stronach internetowych np. http://www.nieruchomosci-online.pl/. W wielu miejscowościach ukazują się również wyspecjalizowane czasopisma reklamowo-ogłoszeniowe - na terenie Podbeskidzia np. Jarmark. Zasady kupna nieruchomości przez cudzoziemców reguluje Ustawa o nabywaniu nieruchomości przez cudzoziemców z dnia 24 marca 1920 roku. Informacje dotyczące zakupu nieruchomości przez cudzoziemców znajdują się m.in. na stronie internetowej Ministerstwa Spraw Wewnętrznych i Administracji www.mswia.gov.pl, podstrona "nabywanie nieruchomości" (wersja w języku angielskim - acquisition of real estate).

3. Koszty utrzymania

Koszty utrzymania w Polsce są zróżnicowane, wyższe są w dużych miastach. Ceny poszczególnych produktów zależą również od ich jakości – wielkie sieci handlowe chcąc przyciągnąć klientów często wymuszają na swoich dostawcach obniżanie jakości. Z kolei małe sklepy musząc podołać konkurencji supermarketów zrzeszają się i w efekcie mogą proponować produkty bardziej interesujące jakościowo i cenowo.

Godziny otwarcia sklepów ustalane są przez ich właścicieli, najczęściej jednak:

• sklepy spożywcze czynne są od 6:00 rano do 18:00 wieczorem.

• supermarkety czynne są zazwyczaj od 9:00 rano do co najmniej 22:00 wieczorem, najczęściej czynne są 7 dni w tygodniu.

• sklepy inne niż spożywcze – zazwyczaj otwierane są od 10:00 i czynne są do 18:00

• coraz powszechniejsze są sklepy całodobowe na stacjach benzynowych – można nabyć tam podstawowe produkty żywnościowe, jednak ceny są w nich zdecydowanie wyższe niż w zwykłych sklepach. W 2008 roku przyjęto nowelizację Kodeksu Pracy wprowadzającą zakaz pracy w placówkach handlowych w wybrane dni świąteczne: w Nowy Rok, święto Trzech Króli, w święta Wielkiej Nocy, 1 maja, 3 maja, w pierwszy dzień Zielonych Świątek, w Boże Ciało, w święto Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny, Wszystkich Świętych, Święto Niepodległości, a także święta Bożego Narodzenia.

4. Nauczanie języka słowackiego dla obcokrajowców

Obcokrajowcy, którzy chcą uczyć się w Polsce języka polskiego mają ku temu wiele możliwości. W kraju działa wiele szkół językowych dla cudzoziemców, prowadzone są też kursy językowe. W województwie śląskim cudzoziemcy mogą się uczyć polskiego w Szkole Języka i Kultury Polskiej na Uniwersytecie Śląskim w Katowicach (tel. 032/200-94-24) i jej oddziale w Cieszynie (Letnia Szkoła Języka, Literatury i Kultury Polskiej (e-mail: szkoła@homer.fi.us.edu.pl) i w Akademii Ekonomicznej w Katowicach (tel. 032/257-71-24). Naukę polskiego prowadzą też prywatne szkoły, np. COSMOPOLITAN w Bielsku – Białej (ul. Jaworzańska 17, tel. 0 693 842 652, e-mail: cosmopolitan.bielsko@gmail.com), czy Slavica Centrum Języków

Słowiańskich (Racibórz, ul. Stefana Batorego 7, tel. 0663 363 184, e-mail: szkola@slavica.net.pl).

5. System edukacji i rok szkolny

Na system oświaty w Polsce składają się:

- przedszkole - dla dzieci w wieku 3-5 lat;

- sześcioletnia szkoła podstawowa - dla dzieci w wieku 6-13 lat;

- trzyletnie gimnazjum - dla dzieci w wieku 13-16 lat; Na zakończenie nauki w gimnazjum uczniowie zdają obowiązkowy sprawdzian gimnazjalny obejmujący wiadomości i umiejętności z zakresu przedmiotów humanistycznych i z zakresu przedmiotów matematyczno-przyrodniczych.

- szkoły ponadgimnazjalne - trzyletnie liceum profilowane, czteroletnie technikum, 2 lub 3 - letnia szkoła zawodowa, dwuletnie liceum uzupełniające oraz trzyletnie technikum uzupełniające (dwa ostatnie typy szkół przeznaczone są dla absolwentów zasadniczej szkoły zawodowej). Warunkiem przyjęcia do szkół ponadgimnazjalnych - (3-letniego liceum ogólnokształcącego, 4-letniego technikum lub 2-3-letniej zasadniczej szkoły zawodowej) jest posiadanie świadectwa ukończenia gimnazjum. Absolwenci szkół (z wyjątkiem zasadniczej szkoły zawodowej) mają prawo przystąpić do egzaminu maturalnego. Osoby, które zdadzą ten egzamin, otrzymują świadectwo dojrzałości niezbędne do ubiegania się o przyjęcie na studia wyższe. Absolwenci zasadniczych szkół zawodowych otrzymują świadectwo ukończenia szkoły zasadniczej umożliwiające dostęp do rynku pracy, a także mogą kontynuować naukę w 2-letnim uzupełniającym liceum ogólnokształcącym oraz 3-letnim technikum uzupełniającym,

- szkoły policealne - do tych szkół mogą uczęszczać osoby, które ukończyły liceum lub liceum profilowane,

- kolegia nauczycielskie i nauczycielskie kolegia języków obcych - kształcą przyszłych nauczycieli przedszkoli, szkół podstawowych i placówek opiekuńczo-wychowawczych, a w wypadku nauczycieli języków obcych również nauczycieli gimnazjów i szkół ponadgimnazjalnych.

Na system szkolnictwa wyższego w Polsce składają się:

- wyższe studia zawodowe - trwają 3-3,5 roku, a na kierunkach technicznych, rolniczych lub ekonomicznych 3,5-lata,

- uzupełniające studia magisterskie - trwają 2-2,5 roku,

- jednolite studia magisterskie - trwają 5-6 lat. Tytuły nadawane absolwentom szkół wyższych:

- licencjat - po ukończeniu wyższych studiów zawodowych,

- inżynier - po ukończeniu wyższych studiów zawodowych na kierunkach technicznych, rolniczych lub ekonomicznych,

- magister - po ukończeniu 5-6-letnich jednolitych studiów magisterskich (lub po ukończeniu 2-2,5-letnich uzupełniających studiów magisterskich przez osoby legitymujące się dyplomem ukończenia wyższych studiów zawodowych).

5.1 Szkolenia, kursy, podnoszenie kwalifikacji

Do najbardziej popularnych pozaszkolnych form kształcenia należą kursy i szkolenia doskonalące oraz specjalizujące. Katalog instytucji szkoleniowych z możliwością wyszukiwania kursów według: tematyki, lokalizacji, nazwy instytucji znajdziemy na stronie – http://www.psz.praca.gov.pl oraz www.wup-katowice.pl.

6. Prawo jazdy

Prawa jazdy wydane w Czechach i na Słowacji są uznawane w Polsce i zachowują ważność do daty określonej w dokumencie.

Adresy stron internetowych, gdzie osoby zainteresowane mogą znaleźć szczegółowe informacje:

www.kprm.gov.pl – oficjalna strona Kancelarii Prezesa Rady Ministrów i Rządu

www.prezydent.pl – oficjalna strona internetowa prezydenta Rzeczpospolitej Polskiej

www.polska.gov.pl – oficjalny portal promocyjny Rzeczpospolitej Polskiej Ogłoszenia dotycząca mieszkania: http://www.oferty.net/agencje, www.gratka.pl, www.gumtree.pl

Wolny czas (kina, teatry, wydarzenia kulturalne):

www.poland.pl, www.mkis.gov.pl (wykaz teatrów, muzeów itp: Kultura i dziedzictwo/ instytucje kultury), www.stopklatka.pl, www.teatry.art.pl, www.culture.pl, www.cojestgrane.pl

Edukacja:

www.perspektywy.pl, www.szkoly.info.pl, http://eszkola.pl/szkoly

Zabezpieczenie społeczne:

www.mpips.gov.pl, www.zus.pl

Podróżowanie:

www.poland.travel, www.pkp.pl, www.wakacje.pl, www.zobaczpolske.pl

Ministerstwo Finansów – www.mofnet.gov.pl

Ministerstwo Gospodarki – www.mg.gov.pl

Ministerstwo Pracy i Polityki Społecznej – www.mpips.gov.pl

Ministerstwo Sprawiedliwości – www.ms.gov.pl

Ministerstwo Edukacji Narodowej – www.men.gov.pl

Ministerstwo Nauki i Szkolnictwa Wyższego – www.nauka.gov.pl

Ministerstwo Spraw Zagranicznych – www.msz.gov.pl

Ministerstwo Zdrowia – www.mz.gov.pl